بازتاب اندیشههای علمی در نگارگری
نویسندگان
چکیده مقاله:
نمونههای برجایماندۀ نگارگری ایرانی نشان میدهد از میانۀ سدۀ هشتم هجری، رنگآمیزی سطح آب با نقرهحل، جانشین بهکارگیری خطوط آبیرنگ شد. کندوکاو در این تحول به پرسش حاضر راه برد: چرا هنرمندان این سدهها چنین شیوهای را پیش گرفتند؟ آیا سنتی فراموششده، زنده گردید یا نگاهی تازه، سبب این نوآوری بود؟ در این جستار، بانگاهی تاریخی، جایگاه نقره، برای نمایش آب در سنتهای پیشین (ساسانی و مانوی)، به شیوهای توصیفی بررسی شد. سپس دستاوردهای حوزههای کیمیاگری (ونجوم)، و نورشناسی (مناظر) به روشی تحلیلیـتوصیفی تبیین گردید. در علتیابیها، یافتههای مبتنی بر دانش زمانه کاویده شد. گردآوری دادهها، اسنادی و کتابخانهای، و شیوۀ تحلیل، کیفی است. نمونههای موردی بهگونهای برگزیده شد تا تحول بازنمایی آب را نشان دهد. پژوهش، با نگاهی تاریخی و بنیادین پیش رفت. بررسیها نشان داد نقرهگونکردن آبها، میراث سنتهای پیشین و یافتههای نجوم (کیمیاگری) نیست، بلکه نورشناسان آن دوران، تبیینکنندۀ چنین انتخابی است. نگارگر با این تدبیر، به بیانی دست یافته که با درک دیداریاش از جهان پیرامون، همارز است. از آنجاکه پژوهشهای جدید، از زوایای گوناگون به آثار مینگرد، بایسته است نگارههای ایرانی نیز افزونبر دریافتهای فراگیر، از جهاتی دیگر (مانند دانش همدوره) سنجیده شود. پژوهش پیش‌رو با همین هدف، درپیِ تبیین علمی انتخاب نقره برای بازنمایی آب است.
منابع مشابه
تحلیل جامعه‌شناختی بازتاب تحولات اجتماعی در آثار نگارگری حسین بهزاد
تأثیرپذیری هنرمند از تحولات اجتماعی موجب تحول در هنر اوست. یکی از دوره‌های تاریخی ـ اجتماعی خاص ایران که هنر و هنرمندان تحت تأثیر آن قرار گرفتند، زمان وقوع جنگ‌های جهانی اول و دوم است. همزمانی قحطی و فقر ناشی از این جنگ‌ها با کودکی و نوجوانی حسین بهزاد، نگارگر معاصر، سبب شد این هنرمند از اوضاع اجتماعی زمان خود به‌شدت متأثر شود. این مقاله با هدف شناخت چگونگی بازتاب وقایع اجتماعی در آثار بهزاد، ب...
متن کاملبازتاب برخی داده های علمی درشعرمعاصر
چکیده این مقاله برآن است تا نشان دهد کدام یک از رشته های علمی در مضمون سازی با تکیه بر داده های علمی در شعر معاصر حضور پر رنگ تری دارند. هدف ما از تکیه بر مضمون سازی آن‌ست که بگوییم ردیابی داده های علمی در شعر گذشته، از درج الفاظ و اصطلاحات و نهایتاً بازی های زبانی با آن فرارتر نمی‌رود. اما امروز فراروی سطح علمی جامعه و الزام آموزش کلاسیک، مفاهیم علمی را بیشتر به درون جامعه آورده است و بدین سبب ...
متن کامل« طبیعت » تجلی مکان مقدس در نگارگری ایران بازتاب کهن الگوی ایرانی «زمین» و «کوه» در نگارگری ایران با کمک از آرای میرچا الیاده
منظره‌نگاری ایرانی با حضور تأثیرگذار خود اگرچه در نگاه عمومی بخشی از بافت‌روایی و در ارتباط با متن مصور به نظر می‌رسد، اما از نگرشی ویژه به طبیعت برخوردار است و جنبه‌هایی نمادین به خود می‌پذیرد. چنانکه مناظر همیشه بهار نگارگری، مکان رویدادها را در حالتی ازلی و آغازین نمایش داده که به آن جلوه‌ای تقدس‌گونه می‌بخشد. تحقیق پیش‌رو با در نظرداشتن این معنی به دنبال بررسی جنبه‌های اساطیری طبیعت در نگا...
متن کاملجلوه جمال و جلال در نگارگری و بازتاب آن در موجودات اهریمنی و مخوف
زیبایی (جمال) و هیبت (جلال) دو اصطلاح منحصربه فرد فلسفه و عرفان اسلامی است، اما نقش آنها در ساحت هنر سنتی و بالاخص نگارگری، آنچنان شگفت انگیز است که بدون بررسی کارکردشان، تبیین نگارگری چندان ممکن نیست. در نگارگری ایرانی، شخصیت های متنوعی با ظرافت های خاص وجودی و بصری به تصویر کشیده شده اند. این ویژگی را می توان با عناوین ارزشی: «موجودات خیر و شر»، خیالی: «موجودات اسطوره ای و واقعی»، عرفانی: «عا...
متن کاملاندیشههای پسافمینیستی و مسئله ی کلیت انسانی
مقاله ی حاضر با استفاده از روش اسنادی و تحلیلی به بررسی ابعاد معرفت‌شناختی و جامعه شناختیِ نظریه-های فمینیستی می پردازد تا رابطه ی فمینیسم به عنوان یک جنبش اجتماعیِ رهایی بخش را با مسئله ی کلیت انسانی آشکار سازد. مهم‌ترین نقد بر دیدگاه های مدرن و پسامدرنِ جنبش فمینیستی، ناتوانی آنها در ارائه ی یک مفهوم کلی برای رهایی سوژه ی انسانی و گاه، برساختن شکاف بنیادی و عمیق بین دو نیمه ی بشری است. این دو جر...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 22 شماره 3
صفحات 85- 94
تاریخ انتشار 2017-09-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023